Elektrik Enerji Mühendislik eğitimini Almanya’da tamamlayan Bünyamin Kurt tarafından kurulan ve kısa sürede Türkiye’de sektörün öncü firmaları arasında yerini alan Emin Solar Elektrik Enerji Müh. San. ve Tic. A.Ş. danışmanlıktan, proje geliştirme ve uygulamaya kadar anahtar teslimi GES projeleri gerçekleştiriyor.
Almanya’da edindikleri 6 yıllık tecrübenin ardından 5 yıl önce Kahramanmaraş’taki bu şirketi kurduklarını anlattı. Firma olarak Almanya’nın Köln, Frankurt, Dortmund, Kassel vb. kentleri ile Türkiye’de Kahramanmaraş, Mersin, Konya, Adıyaman, Balıkesir başta olmak üzere farklı şehirlerinde projeler gerçekleştirdiklerini ifade eden Kurt, “Son olarak Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde 12 milyonluk TL değerinde 3,3 MWp projemiz devam ediyor." dedi.
EMİN SOLAR, SEKTÖRÜN ÖNCÜ FİRMALARI ARASINDA
Gerçekleştirdikleri yüzlerce projeden çoğunun şu anda faaliyette olduğunu ve ülkemizde çevre dostu temiz enerji üretimine sundukları katkı ile enerjiye giden cari açığının kapanmasına yardımcı olduklarını belirten Kurt, “ EPC firması olmamızın yanında, Aktuellolarak Kahramanmaraş’ınKüçüksır kasabasındaki kendi GES üretim Projelerimizi geliştirdik ve yasal Prosedürleri bitmek üzere, bu yıl sonuna kadar işletmeye alıp enerji satacağız ins. Şu an sektörde ki büyük EPC firmaları arasındayız, sektördeki pazar payımızı da kısa vadede artırarak sektördeki öncülüğümüzü daha da büyütmek ve temiz enerji üretimi ile insanlarımızın daha sağlıklı yasaması ve ülke ekonomisine katkımızı artırmak en büyük hedeflerimiz arasında” diye konuştu.
TEMEL SORUN BÜROKRATİK ZORLUKLAR
Türkiye’de sektörün en temel sorununun bürokrasi aşaması olduğuna dikkat çeken Emin Solar Yönetim Kurulu Başkanı Bünyamin Kurt, şöyle devam etti:
“Almanya’da uzun yıllar GES sektöründe proje mühendisliği ve uygulama yapmamız, Türkiye’deki çok ağır ve zorlu prosedür ve bürokrasi engellerini bize açıkça her defasında acı bir şekilde hatırlatıyor. Bürokratik zorluklar, yenilenebilir çevre dostu enerjiyi yavaşlatan en önemli engellerden biridir. Bu zorluklar yatırımcıyı bıktırmakta ve yatırım yapmasını engellemektedir. Bu alanda yatırım yapmak isteyenlerden, bu engelleme ve zorluklar yüzünden geri adım atıp, yatırımdan vazgeçenlerin yüzlercesine sadece biz şahidiz. Bunlardan dolayı bu prosedürün çok aza indirilmesi, ithal enerjiye bağımlılığı azaltacağı için memleketimizin kesinlikle faydasına olacaktır.”
Bürokratik sebepler yüzünden proje onay ve kabul işlemlerinin çok uzun sürdüğünü, Almanya’da yılda ortalama 4000-5000 MWp tesis kurulurken, Türkiye’de hala toplam 5 yılda yaklaşık 1000 MWe civarı tesis kurulduğunu ifade eden Kurt, “Ülkemizin güneş ile sıcak su üretiminde dünya ikincisi olmasına ve çok iyi güneş ışınlarına maruz kalmasına rağmen güneş enerjisinden üretilen elektrikte en sonlarda olmamızın sebepleri sorgulanırsa, nedenlerin ne olduğu açıkça görülecektir” ifadelerini kullandı.
SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Sorunlar için çözüm önerilerini de sıralayan Emin Solar Yönetim Kurulu Başkanı Bünyamin Kurt, şunları kaydetti:
“Ülkemizin geleceği için yenilenebilir enerjinin önü açılmalı, bu kapsamda prosedür ve bürokrasi azaltılmalıdır. Örneğin; GES lerde belediye çatı statik onayı-yapı ruhsatı tadilatı ve imar izni kaldırılmalıdır ya da GES’e özel hafifletilmelidir. Çünkü standart imar ve yapı ruhsatı prosedürünün uygulanması, gereksiz çok fazla kaybı beraberinde getirmektedir. Avrupa’daki gibi çoğu yetki ve sorumluluk imza atan mühendise, yapan kurucu firmaya ve yatırımcıya devredilmelidir.
TEİAŞ’ın trafolara verdiği kapasite artırılmalı. (Almanya da kurulu GES gücü yaklaşık 40.000 MWp ile toplam gücün yüzde 25 civarı, Türkiye’de bu henüz yüzde 2 bile değil), İletim hatlarının yetersizliği ya da güneşin kontrolsüz güç olduğu iddia edilerek kapasite açılmaması, teknik açıdan şu an için Türkiye’de bu pek doğru değildir. Bu enerji toplam gücün yüzde 20-30 civarına yaklaştığında, bu sorunlardan bahsedilebilir ve bundan sonra depolama HES’leri, jeotermal vb. hızlıca devreye girebilen enerji santralleri artırılarak çok ileride oluşabilecek bu tür sorun çözülür. Özellikle tüketimin yüksek olduğu yerlerde GES kesinlikle şebekeye yük değil, tam tersine şebekenin yükünü ve enerji kayıplarını azaltır.”
Anti Damping Yönetmeliği’nden sonra, Ekonomi Bakanlığınca ithal edilen paneller için getirilen gözetim belgesinin ya tamamen kaldırılması ya da hafifletilmesi gerektiğine işaret eden Kurt, şöyle devam etti:
“Örneğin şu an uygulanan 35 dolar/kg, 7-9 dolar/kg olabilir. Ayrıca paneller için yatırım teşvik belgesinin iptal edilmiş olması, bu sektörde inanılmaz şekilde pahalılığa (Dünyada ortalama 300-400 dolar/kWp iken ülkemizde 500-600 dolar /kWp civarı) yol açtığı için, sektörün gelecekteki yatırımlarına önemli bir darbe vurmuştur. Bu da önemli bir işsizliğe yol açacaktır.
Eğer şu anki teşvik yasası (13,3 dolar-cent) yüksek bulunuyorsa, ithal panellerin önünün açılması durumunda, bu rakam uygun bir rakama düşürülse dahi, rantabiliteyi pek etkilemez.
Yerli üreticiye ithal panellerin önünü kapatarak değil de Çin devletinin verdiği destek gibi destekler verilmesi daha iyi olur. Çünkü böyle otomobil sektörüne benzemeye başladı. Yerli üreticiler böyle durumlarda pek teknoloji de geliştiremiyorlar ve dünya ile rekabet edemiyorlar. Bilindiği gibi genellikle sadece montaj yapılıyor. Almanya ve Avrupa’daki benzeri ithalatı engelleme yasaları, oradaki yerli panel üreticilerini iflas etmekten kurtaramadı.
İthal panellere giden dövizimiz, cari açığımızın en önemli nedeni olan enerji üretiminin ülkemizde güneş, rüzgâr gibi yerli kaynaklarla yapılması ile kısa sürede amorti edecek ve kısa vadede bile daha az dövizimiz dışarı gidecektir.
Küçük ev tipi, çatı GES tesisleri için süreç, gelişmiş ülkelerdeki gibi ev elektrik aboneliği kadar kolaylaştırılmalıdır. Örneğin milyonlarca çatıda küçük tesis kurulan Almanya ve Avustralya gibi. Türkiye’de maalesef bu tesisler parmakla sayılacak kadar az. Çünkü büyük tesislerdeki prosedür ve bürokrasi yaklaşık aynı uygulanmaktadır. Bu tip tesislerde de GES kesinlikle şebekeye yük değil tam tersine şebekenin yükünü ve enerji kayıplarını azaltır." dedi. (Kaynak: Dünya Gazetesi Kahramanmaraş İlavesi)
