Tekliflerde, büyükşehir yasası sonrası merkeze uzak mahallelerin hizmete erişimde yaşadığı zorluklar ve deprem deneyimleri gerekçe gösterildi.
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Kahramanmaraş'ın idari yapılanmasını genişletmek ve kamu hizmetlerinin etkinliğini artırmak amacıyla dört ayrı kanun teklifi hazırladı. Narlı, Büyük Kızılcık, Düzbağ ve Şekerbey (Beyoğlu, Şekeroba, Dedeler, Yeşilyurt mahallelerinden oluşan) adlarıyla yeni ilçeler kurulmasını öngören tekliflerin gerekçelerinde, büyükşehir uygulamaları sonrası ortaya çıkan hizmet aksaklıları ve 6 Şubat 2023 depremlerinin yönetimde yol açtığı zorluklar temel dayanak olarak sunuldu.
Narlı: Tarım ve Sanayi Potansiyeli ile Öne Çıkıyor
İlk teklif, Gaziantep-Kahramanmaraş ve Pazarcık yol ayrımında bulunan Narlı Mahallesi'nin ilçe yapılmasını içeriyor. Teklifin gerekçesinde, Narlı'nın coğrafi konumu ve tarımsal potansiyeli vurgulanıyor. Amik Ovası'nın uzantısı olan Narlı Ovası'nda pamuk, buğday, mısır, ayçiçeği ve şeker pancarı gibi ürünlerin yetiştirildiği, sulanabilir arazisi sayesinde yılda iki kez ürün alınabildiği belirtiliyor. Bölgedeki çırçır ve prese fabrikalarıyla pamuğun önemli bir gelir kaynağı olduğu ifade edilen gerekçede, ilçe statüsünün bölgenin ekonomik kalkınmasını hızlandırması bekleniyor.
Büyük Kızılcık ve Düzbağ: Uzak Konum ve Hayvancılık-Tarım Ekonomisi
Büyük Kızılcık ve Düzbağ (Helete) mahallelerinin ilçe yapılmasını öngören tekliflerin gerekçeleri benzerlik gösteriyor. Her iki bölgenin de Kahramanmaraş merkeze uzak (Büyük Kızılcık 90 km, Düzbağ'ın da merkeze ve Göksun'a mesafesi dikkate alındığında) olması nedeniyle kamu hizmetlerinden yeterince faydalanamadığı kaydediliyor. Engebeli arazisi nedeniyle Büyük Kızılcık'ta hayvancılık ve ticaretin, Düzbağ'da ise çiftçilik, tarım ve hayvancılığın önemli geçim kaynakları olduğu belirtiliyor. Yeni ilçelerin, bağlı mahallelere hizmetin daha çabuk ulaşmasını sağlayacağı ve sosyo-ekonomik gelişimi hızlandıracağı öngörülüyor.
Şekerbey İlçesi: Deprem Tecrübesi ve Hizmet Erişim Zorluğu
Belki de en kapsamlı teklif, Türkoğlu ilçesine bağlı Beyoğlu, Şekeroba, Dedeler ve Yeşilyurt mahallelerinin birleştirilerek Şekerbey adıyla ilçe statüsüne kavuşturulmasını içeriyor. Bu teklifin gerekçesinde, 6 Şubat 2023 depremlerinin etkisi açıkça yer alıyor. Deprem sırasında yolların kapandığı, koordinasyon eksikliği yaşandığı ve kurtarma ekiplerinin bölgeye ulaşmakta güçlük çektiği vurgulanarak, "yerinde güçlü bir idari yapılanmanın zorunluluğu" ifade ediliyor. Türkoğlu'na 20 km, Kahramanmaraş merkeze 40 km uzaklıkta olan bu mahallelerde tarım, ticaret ve küçük sanayinin yoğun olduğu, ilçe merkezinin ise Beyoğlu Mahallesi olmasının öngörüldüğü belirtiliyor.
Ortak Gerekçe: Büyükşehir Yasası ve Hizmete Erişimde Zorluk
Dört teklifin de genel gerekçesinde, büyükşehir yasası sonrası belde belediyelerinin kapatılmasıyla, özellikle merkeze uzak eski beldelerde (şimdiki mahalleler) kamu hizmetlerinin aksadığı ve yetersiz kaldığı vurgulandı. Kahramanmaraş'ın bir uçtan diğer uca 200 kilometrelik bir mesafeye sahip olmasının, büyükşehir belediyesinin ücra noktalara hizmet götürmesini zorlaştırdığı ifade edildi. Tüm tekliflerde, hizmetin paylaşılması ve vatandaşa daha hızlı ulaşması için yeni ilçelere ihtiyaç duyulduğunun altı çizildi.
Anayasa'ya Dayanak
Tekliflerin hukuki dayanağı olarak Anayasa'nın 126. maddesi gösterildi. Madde hükmüne istinaden, "Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından, coğrafya durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılır" denilerek, yeni ilçe kurulmasının anayasal çerçevede mümkün olduğu kaydedildi.