Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği (OMÜD) Genel Sekreteri Ş. Levent Deniz, 2019 yılı birinci ve ikinci çeyrekte daralan sektörün üçüncü çeyrek itibari ile yükselişe geçtiğini ifade etti. Deniz, Son bir yılda ise Kipaş ve Kahramanmaraş yapmış olduğu yeni yatırımlarla oluklu mukavva fabrikalarını açtılar. Kipaş aynı zamanda Türkiye’nin en büyük üretim kapasitesine sahip olacak olan kağıt fabrikası yatırımına devam ediyor. Fabrikanın muhtemelen 2020 yılında açılması beklenmektedir” dedi.
Oluklu mukavvanın yapısı nedeniyle lokal tüketilen bir ürün olduğunu, dolayısıyla uzak bölgelere ihracatının mümkün olmadığını ifade eden Deniz, “Üretiminin yaklaşık yüzde 3,5’u ihraç edilebiliyor. Oluklu mukavvanın en fazla 150-200 kilometreye kadar sevkiyatı fizibil. İhracat yapılan ülkeler arasında Irak, Suriye, İran gibi komşu ülkeler başı çekerken, İtalya, İngiltere ve ABD gibi uzak ülkelere ise özellikle pizza kutusu gibi katma değeri yüksek ürünler ihraç ediliyor. Bunların yanı sıra özellikle Kuzey Irak bölgesine yapılan ihracat oranımızda oldukça yüksek. Türkiye’nin ihracat oranının artması ile birlikte, ambalajlanan ürünlerden kaynaklı olarak oluklu mukavva ihracat artışı yaşanacağından bahsedebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Sektörde Ar-Ge Merkezleri de artıyor
Sektörün son 10 yılda Ar-Ge yatırımlarına önem vermeye başladığını kaydeden Levent Deniz, “Firmalar kendi bünyelerinde özel birimler kurmaya başladı. Ayrıca kendi bünyelerinde ürettikleri ürünler ile ilgili testler yapmak amacıyla laboratuvarlarını da kuruyor. Böylece sonuçlar test edilmeye ve ürünler geliştirilmeye başlandı. Bunun sonucunda da doğru ürünü oluşturma ve kısa sürede seri üretime geçme imkanı elde edildi. Özellikle son bir yıl içinde var olan Ar-Ge merkezlerine; Olmuksan, Ankutsan ve Kahramanmaraş Kağıt gibi büyük firmaların açtıkları Ar-Ge merkezleri de eklendi” şeklinde bilgi verdi.
Türk firmalar yurtdışına açılarak büyüyor
2019 yılının ilk 6 ayında negatif büyüyen Türkiye’de oluklu mukavvanın da mevcudu koruduğunu kaydeden Modern Ambalaj Genel Müdürü Mesut Koyuncu da, yılsonuna kadar pozitif büyüme yakalanacağı öngörüsünde bulundu. Firma olarak bu yıl ISO 500’de ilk 100’e giren ilk ambalaj şirketi olmayı hedeflediklerini kaydeden Koyuncu, 2020 yılsonunda devreye alınmak üzere İstanbul ve Adapazarı’da iki fabrika yatırımına hazırlandıklarını belirtti. Bu yılı 500 bin ton civarı ambalaj satışı ile kapatmayı öngördüklerinden de bahseden Mesut Koyuncu, toplamda 2 bin kişi istihdam ettiklerini ifade etti. Koyuncu, bugün itibari ile Selanik’te oluklu mukavva tesislerinin bulunduğunu, kısa vadede Romanya’da da fabrika yatırımı planladıklarını sözlerine ekledi.
Ambalaj sektörü rekabet gücünde zayıflama hissediyor
Kağıtta Çin’le başlayan dengesiz talep ve yüksek kurun ardından oluklu mukavva sektörüne yatırımların hızla arttığını belirten Akademika Ambalaj Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya ise, Türkiye’nin yıllık kişi başı oluklu mukavva tüketiminde Avrupa’nın olukça gerisinde kalması nedeniyle sektörün yatırımda cazip geldiğini; ancak piyasanın bu kadar yatırıma ihtiyacının bulunmadığını vurguladı. “Kağıt üreticisi firmalar oluklu mukavva sektörüne de yatırım yaparak rekabeti oluklu mukavva sektörüne de taşıyor” diyen Kaya, hammaddesi oluklu mukavva olan ambalaj sektörünün ise küçük ölçekte faaliyet göstermek zorunda kaldığını ifade etti. Ramazan Kaya, “Nisan-mayıs-haziran aylarında artışa geçen kağıt fiyatlarında yaz aylarında gerileme oldu. Fiyatların daha fazla düşmesini öngörmüyoruz. Yaz döneminde yavaşlayan iş hacmi nedeniyle kağıt stokları arttı ve bu da fiyatlarda düşüşe sebep oldu. Aynı zamanda hurda kağıttaki artış da buna etken. Hurda kağıt fiyatlarında da gerileme oldu. Bu durum kağıt üreticileri arasında rekabet arttı. Özellikle Marmara Bölgesi’nde yeni firmaların açılması arzda patlama yarattı” dedi.
Sektörün öncelikli sorununun ölçek ekonomisi olduğuna vurgu yapan Ramazan Kaya, sözlerini, şöyle sürdürdü: “Hem kağıt üreticileri ve oluklu mukavva üreticileri hem de ambalaj sektöründeki konfeksiyoncular boyutunda firma sayısı fazla. Dolayısıyla pazardaki pay giderek daralıyor. Ciddi bir haksız rekabet var. Çok fazla üretici var. Kapasite kullanım oranları düşüyor. Verimlilik, karlılık, istihdam düşüyor. Bu durumun hem iç piyasaya hem de dış piyasaya olumsuz yansımaları var. Özellikle ihracatçı firmaların ölçek sıkıntısından dolayı yurtdışı firmaları ile rekabet edemediğini söyleyebiliriz. Rekabet gücünde zayıflama söz konusu” dedi. Hammaddesi kağıt ve oluklu mukavva olan ambalaj grubunda pazar artmazken, oyuncuların çoğalmasıyla kayda değer oranlarda ‘fiyat kırma politikası’na gidildiğine değinen Kaya, her yıl gerek Bursa’da gerek ülke genelinde kapanan firmaların olduğunu belirtti. Kaya, firmaların ayakta kalabilmek adına küçük ölçekte kalmak zorunda olduğuna vurgu yaptı. (Dünya)
