batları, yapısı, sanat ve kült işlevleri açısından dünyanın en önemli yapılarından birine sahip olan KYZİKOS, Kapıda eteklerinde Bandırma- Erdek karayolunun geçtiği noktada yer almakta. M.Ö. 3. yy. ‘da Marmara Denizi'nde ticaret yolları üzerinde olması nedeniyle büyük önem kazanmış olan KYZİKOS, M.Ö. 2. yy. ‘da Bergama ile de iyi ilişkiler içine girmiş, bir bilim ve kültür merkezi haline gelmiştir. Bergama'nın Romalıların eline geçmesiyle Bergama ile iyi ilişkiler içinde olan KYZİKOS da Romalılar ile dost olmuş, ancak daha sonra Romalıların egemenliği altına girmişlerdir.
ZAMANIN EN BÜYÜK TAPINAĞI ERDEK’TE
Akademisyenlerce devam edilen kazı çalışmalarında gün yüzüne çıkarılan en önemli yapı olan Hardan Tapınağı, M.S. 2. yy. Roma Dönemi tapınakları içerisinde dünyada ilk üç sırada, Türkiye' de ise en büyük tapınaktır. Tapınağın Roma dünyası mimarisi içindeki önemi, Yunan ve Helen düşüncesinin Roma dünyası mimarisiyle sentezini oluşturmasıdır.
GÜRBÜZ :” DÜNYA MİRASINA SAHİP ÇIKIYORUZ.”
Kazı çalışmaları ile ilgili bilgi veren Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Mehmet Gürbüz “KYZİKOS Antik Kentinin kazı çalışmaları devam etmekte. tapınakta Roma ve Roma Dönemi Anadolu Mimari ve Sanatına ciddi katkı sağlayacak buluntular, Dünyanın en büyük korinth başlıklarından birisi vb., ele geçirilmiştir. Şüphesiz ki günümüze kadar insan ve doğal şartlar tapınak üzerinde olumsuz izler bırakmıştır.
KYZİKOS Hadrian Tapınağı gerek mimari, gerekse de sos yo-kültürel sanatsal anlamda Antik Döne’min şüphesiz ki en önemli birkaç yapısından birisidir. KYZİKOS Antik Kentinin önemli yapılarından ikincisi ise KYZİKOS Amfiteatr'ı olarak gösterilebilir.
KYZİKOS Amfiteatr'ı Türkiye'deki yalnızca üç örnekten birisi, hatta en önemlisidir denebilir. Dıştan dışa 155x180 m ölçüleriyle Roma Collesium ile boy ölçüşecek büyüklüktedir. Böyle tarihi bir Sonuç olarak gerek boyutları gerekse sanat ve kült işlevleri açısından dünyanın en önemli yapılarından biri olan, döneminde dünyanın sekizinci harikası olduğu belirtilen bu yapıyı da bünyesinde barındıran KYZİKOS Antik Kenti'nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınması için gerekli çalışmalara başlanmıştır.” Dedi.