Türkiye’de yaklaşık, 672 bin 172’si kadın, 887 bin 41’i erkek toplam 1 milyon 559 bin 222 engelli olduğu söyleniyor. Bunların bir kısmı fabrikalarda engelli kadrosunda çalışıyor. Ancak engellilerin istihdama kazandırılması günümüz çalışma yaşamının önemli sorunlarından biri haline geldi. İşverenlerin, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde 3 engelliyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırma yükümlülüğü bulunmasına rağmen engelli istihdamında istenilen seviyeye ulaşılamıyor.
Bu durum Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi Kahramanmaraş’ta da değişmiyor. 2013 yılı verilerine yaklaşık 32 bin engellinin bulunduğu kentte engellilerin istihdamında çeşitli sorunlar yaşanıyor. Ne yazık ki, işyerlerinde engelli kadrosundaki işçiler çalışabilecekleri işlerde değil, boş olan herhangi bir kadroda, çalışamayacakları işlerde çalışmak zorunda bırakılıyorlar.
Engelleri farklı olsa da sorunları ortak olan engellilerin tek isteği insanca yaşamak. Bunun için ise özel sektör ve kamudan yardım yerine iş istiyorlar.
Kahramanmaraş’ta yaşayan 35 yaşındaki Serkan Doğan, engellilerin en temel sorunun uygunsuz iş verilmesine bağlıyor.
“MEYDANCI OLARAK ALDILAR, KAMYON YÜKLETTİLER”
Kimyasal imalat yapan bir firmada 15 yıl çalıştıktan sonra beyin tümörüne bağlı görme yetisini kısmen kaybeden Doğan, yüzde 51 engelli raporuyla kapı kapı iş arıyor.
İş-Kur’un engelli kadrosundan işe girmek için münacatta bulunduğunu belirten Serkan Doğan; “30 iş yerine girdim, 30’undan da çıkartıldım. Bizim en temel sorunumuz bize uygun iş verilmemesi. Gittiğimiz yerlerde ağır iş veriyorlar. Beni meydancı olarak aldılar, kamyon yüklettiler. Fiziki açıdan bunu yapmam mümkün değil. Bende iş yerinden ayrılmak zorunda kaldım.” Diyerek engellilerin içinde olduğu durumu özetliyor.
“YAPAMAYACAĞIMIZ İŞ TEKLİFİNDE BULUNUYORLAR”
Kahramanmaraş’ta yaşam mücadelesi veren bir başka engelli 34 yaşındaki Abdi Gök ise işverenlerin bilerek yapamayacakları iş tekliflerinde bulunduğunu öne sürüyor. Sol el ve ayağından yüzde 42 engelli raporu bulunan Gök, iş görüşmelerinde yaşadıklarını şöyle anlatıyor;
“İş-Kurda işi verenlerle bir araya geliyoruz. Bizi rencide ediyorlar. Bizim engel durumumuzu görüyorlar fakat yapamayacağımız iş teklifinde bulunuyorlar. Benim kolum sakat bana el ve kol yardımıyla yapacağım bir iş teklifi sunuyorlar. Biz yardım değil iş istiyoruz. ”
“BİZİ ÇIKMAYA MECBUR EDİYORLAR”
Afşin’den iş bulma ümidiyle Kahramanmaraş’a gelen yüzde 42 engelli Serkan Cinpolat’ta kaderdaşlarıyla aynı durumları yaşamış.
Cinpolat; “İş-Kur aracılığıyla bir yere girmek için mücadele veriyorum. Fakat bir türlü yerleştirilemedik. Soru sorup başlarından atıyorlar. Biz engellilik durumuna göre istihdam edilmek istiyoruz. İş dünyası yasal prosedürü yerine getiriyor, fakat sonra çeşitli bahanelerle bizi çıkmaya mecbur ediyor.” diyor.
“BİZDE İNSANCA YAŞAMAK İSTİYORUZ”
‘Bizde insanca yaşamak istiyoruz’ diyen 50 yaşındaki yüzde 56 Ortopedik Engelli Selahattin Eygül’de engellilere daha çok destek verilmesini istiyor.
Eygül Türkiye’deki engeli gerçeğini şu sözlerle ifade ediyor; “Engellilere destek verilsin. Bizi çeşitli bahanelerle işimizden atmasınlar. Bizim sosyal haklarımız korunsun. Bizimde ailelerimiz var, mağdur oluyoruz. Ben 50 yaşındayım bana devlet destek vermezse ben bu yaştan sonra nerden iş bulabilirim. Bizi bir kenara atmasınlar. Bizimde insanca yaşamaya hakkımız var.” (Muttalip Akkuş)
